|
|
Znani ludzie i Żuławy / Aneta Florczyk (ur. 1982) - strongwoman, mistrzyni świata |
Aneta Florczyk urodziła się 26 lutego 1982 roku w w małej miejscowości leżącej nieopodal Malborka. Wydawałoby się, że dziewczyna mieszkająca w takim miejscu nie ma żadnych perspektyw na przyszłość... Jedynym zajęciem dla młodzieży mieszkającej w okolicy były dyskoteki w pobliskiej wiosce. Aneta już w wieku 16 lat postanowiła wyrwać się stamtąd za wszelką cenę. Życie na wsi nie było jej powołaniem. Zanim trafiła na siłownię, próbowała swoich sił w strzelectwie.
Na pierwszy rzut oka wydawało się, że Aneta nie ma zbyt dobrych predyspozycji do uprawiania sportów siłowych. Jednak jej upór i determinacja spowodowały, że na wyniki nie trzeba było długo czekać. W wieku 16 lat, ważąc ok. 60 kg, Aneta rozpoczęła swoje pierwsze starty w trójboju siłowym i wyciskaniu na ławce.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Basia Raduszkiewicz - piosenkarka |
Basia Raduszkiewicz urodziła się w Bartoszycach. W wieku 13 lat wyjechała do Olsztyna, gdzie rozpoczęła naukę w szkole muzycznej, którą ukoczyła w 1993 roku. Jest również abolwentką Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie (1997). Silnie związana z miastem nad Łyną. Tworzy głównie w nurcie piosenki poetyckiej. W 2002 roku nagrała pierwszą płytę solową "Dzika róża". Jej utwory zdobyły liczne grono słuchaczy, a popularność artystki wykroczyła poza grono miłośników poezji śpiewanej. Piosenki Basi Raduszkiewicz można znaleźć m.in. na słynnej Liście Przebojów Programu 3. Jak sama mówi: "Śpiewając stara się sięgnąć do swoich przeżyć, doświadczeń, aby to, co robi przekazać jak najprawdziwiej, wzruszająco. Chce, by jej interpretacje swoją prawdziwością nie tylko poruszały wyobraźnię słuchacza, ale zaskakiwały go."
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Marek Kisieliński - gitarzysta, pianista, wokalista, aranżer |
Marek Kisieliński urodził się w Nidzicy na Mazurach. Ukończył szkołę muzyczną w klasie akordeonu. Rozpoczynał karierę sceniczną w nidzickich zespołach "Pukać trzy razy" oraz "Misja", z którą wystąpił w największym wówczas festiwalu w Polsce - w Jarocinie. Po rozstaniu z zespołem angażował się w wiele projektów muzycznych w całej Polsce. Uczestniczył w nagraniach kilkunastu płyt oraz w wielu projektach polskich wykonawców jako aranżer, producent oraz jako muzyk sesyjny. Współpracował między innymi z: Edytą Bartosiewicz, Piotrem Bukartykiem, Krzesimirem Dębskim, Beatą Kozidrak (piosenka tytułowa do filmu Jerzego Hoffmana "Stara Baśń"), Hanią Stach, a także z zespołami Acid Drinkers, Harlem, Maanam, Siwy Dym, Czerwony Tulipan. Od stycznia 2004 roku jest związany z legendarnym zespołem Czerwone Gitary.
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Sylwester Czereszewski (ur. 1971) - piłkarz |
Sylwester Czereszewski urodził się 4 października 1971 roku w Gołdapi na Mazurach. Karierę piłkarską rozpoczynał w zespole Korony Klewki (dlatego też nazywany był czasem "Pele z Klewek"), skąd wiosną 1989 roku przeszedł do Stomilu Olsztyn. W klubie tym występował do jesieni 1997 roku, z małą przerwą na grę w Gwardii Szczytno (jesień 1992 roku).
W roku 1994 awansował ze Stomilem do pierwszej ligi. W ekstraklasie zadebiutował w meczu z Zagłębiem Lubin 30 lipca 1994 roku. Pierwszą bramkę w ekstraklasie zdobył 21 sierpnia 1994 roku w meczu ze Wartą Poznań. W barwach Stomilu w najwyższej lidze rozegrał 84 spotkania, w których strzelił 17 bramek.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Krystyna Świątecka - piosenkarka liryczna |
Krystyna Świątecka urodziła się w warmińskiej miejscowości Sząbruk (gmina Gietrzwałd). Kiedy miała zaledwie rok rodzice przenieśli się do pobliskiego Olsztyna, z którym artystka jest związana do dzisiaj. Karierę rozpoczynała w studenckim zespole Niebo, w którym grała na flecie poprzecznym. Po jego rozpadzie założyła własną grupę muzyczną "Krystyna Świątecka", która istniała 4 lata (1981-1985). Zdobyła z nią wiele nagród, m.in. Grand Prix podczas Spotkań Zamkowych Śpiewajmy Poezję w Olsztynie w 1983 roku. Następnie wraz z przyjaciółmi założyła zespół Czerwony Tulipan, w którym śpiewa od 1985.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Iwona Szymańska-Pavlović (ur. 1963) - zawodowa tancerka |
Iwona Szymańska-Pavlović urodziła się 2 listopada 1963 roku w Olsztynie. Od najmłodszych lat uczęszczała na lekcje tańca w stolicy Warmii. Zdobyła najwyższe laury w tym sporcie. Jest trzykrotną mistrzynią Polski w 10 tańcach, dwukrotną mistrzynią Polski w tańcach latynoamerykańskich oraz wicemistrzynią Polski w tańcach standardowych (z ówczesnym mężem, a obecnym partnerem biznesowym - Arkadiuszem Pavlović).
Jako trenerka wielu par tanecznych w swoim trenerskim dorobku posiada tytuły Mistrza Polski Młodzików, Młodzieży, Par Amatorskich i Mistrza Polski Par Zawodowych. Jest sędzią międzynarodowym - posiada uprawnienia sędziowskie dwóch tanecznych organizacji międzynarodowych: amatorskiej IDSF i zawodowej WDC.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Piotr Bałtroczyk (ur. 1961) - dziennikarz, konferansjer |
Piotr Bałtroczyk urodził się 4 grudnia 1961 roku w Olsztynie. Szerszej publiczności dał się poznać jako prowadzący program "Zwyczajni-niezwyczajni". Znany jest z bardzo intensywnej działalności estradowej, co wcale nie oznacza, że zaniedbuje twórczość własną. W 2001 wydał tomik wierszy "Krawiectwo miarowe. Samouczek". W 2006 roku rozpoczął współpracę z telewizją Polsat, w której prowadził program Piotr Bałtroczyk przedstawia, nagrodzony na IX Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku 2008. Od 2008 roku prowadzi program Piotr Bałtroczyk na żywo, który jest kontynuacją poprzedniego programu.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Waldemar Bzura (ur. 1956) - miłośnik przyrody, fotografik |
Waldemar Bzura urodził się w 1956 roku w Mrągowie. Od 1958 roku mieszka w Krutyni. Pracuj w Mazurskim Parku Krajobrazowym w Krutyni, w którym pełni funkcję specjalisty, zajmując się między innymi dokumentacją fotograficzno-przyrodniczą.
Fotografowanie traktuje jako hobby. Należy do Związku Polskich Fotografów Przyrody Okręgu Warmińsko-Mazurskiego. Tworzy dokumentację fotograficzną, która utrwala piękno przyrody północno-wschodniej Polski - przde wszystkim Mazur i Suwalszczyzny, ale również Warmii i Podlasia.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Izabela Trojanowska (ur. 1955) - piosenkarka, aktorka |
Izabela Trojanowska (z domu Schuetz) urodzia się 22 kwietnia 1955 w Olsztynie. Pierwszy wielki sukces sceniczny odniosła w 1971 na Festiwalu Pieśni Sakralnej Sacrosong w Chorzowie jako członkini chóru, gdzie wygrała nagrodę im. Maksymiliana Kolbego, którą wręczył kardynał Karol Wojtyła! W 1980 rozpoczęła karierę rockową śpiewając z Budką Suflera. Zaśpiewała kilka piosenek, które stały się przebojami: Wszystko czego dziś chcę, Tyle samo prawd co kłamstw, Tydzień łez oraz Jestem twoim grzechem. W 1982 nagrała z Tadeuszem Nalepą płytę Pożegnalny cyrk, która zawierała utwory silnie krytykujące stan wojenny (płyta ta czekała na wydanie 10 lat!)
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Żuławy / Tadeusz Lampka (1951) - producent filmowy |
Tadeusz Lampka urodził się 10 czerwca 1951 w Elblągu. Absolwent Wydziału Ekonomiki Produkcji Uniwersytetu Gdańskiego (1976). W 1978 roku ukończył Wyższe Studium Zawodowe Organizacji Produkcji Filmowej i Telewizyjnej PWSFTviT w Łodzi.
Jest producentem najbardziej popularnych polskich seriali telewizyjnych ostatnich lat, takich jak: Złotopolscy (1997-2006), Na dobre i na złe (1999-2010), M jak miłość (2000-2010), Kryminalni (2004-2008), Barwy szczęścia (2007-2010). Jest również producentem wielu polskich przebojów kinowych ostatnich lat, m.in.: Piłkarski poker (1988), Panny i wdowy (1991), Zróbmy sobie wnuka (2003), Nigdy w życiu (2004), Tylko mnie kochaj (2006), Dlaczego nie! (2007), Nie kłam kochanie (2008).
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Suwalszczyzna / Wojciech Fortuna (ur. 1952) - skoczek narciarski |
Wojciech Fortuna urodził się 6 sierpnia 1952 w Zakopanem. 11 lutego 1972 roku w konkurencji skoków narciarskich na dużej skoczni w Sapporo Wojciech Fortuna w pierwszym skoku poszybował na 111 metrów. Drugi skok był już mniej udany, gdyż Polak wylądował na 87,5 metrze. Łączna nota 219,9 pkt dała Fortunie i Polsce pierwszy i jak dotąd ostatni złoty medal zimowych igrzysk olimpijskich. Fortuna za zwycięstwo olimpijskie - oprócz złotego medalu olimpijskiego - otrzymał także złoty krążek FIS za mistrzostwo świata w skokach. Tym samym został pierwszym polskim mistrzem świata w skokach narciarskich. W tym samym roku wywalczył na Wielkiej Krokwi w Zakopanem tytuł mistrza Polski. W 1977 roku zakończył karierę sportową.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Żuławy / Barbara Książkiewicz - piosenkarka |
Barbara Książkiewicz urodziła się 14 września 1950 roku w Elblągu. Początki jej kariery artystycznej związane są z występami w zespole "Szafiry", który działał przy Elbląskim Domu Kultury. W 1970 roku zdobyła jedną z głównych nagród na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze. W 1971 roku rozpoczęła pracę w Zespole Estradowym Marynarki Wojennej "Flotylla". Kilka lat później - w 1974 roku - zadebiutowała na Festiwalu Piosenki Żolnierskiej w Kołobrzegu, gdzie zdobyła jedną z głównych nagród, Srebrny Pierścień, za piosenkę "Torpedysta".
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Żuławy / Ryszard Rynkowski (ur. 1951) - piosenkarz, kompozytor, pianista |
Ryszard Rynkowski urodził się w Elblągu. Tu także w Państwowej Szkole Muzycznej uczył się gry na fortepianie oraz stawiał swoje pierwsze kroki na scenie. Od młodych lat grał i komponował. Początki były bardzo obiecujące. Będąc w liceum prowadził m.in. kabaret Tak To Bywa, który w 1968 na Przeglądzie Zespołów Szkolnych Polski Północnej zdobył II nagrodę. W 1972 - będąc już studentem - wystąpił z grupą El na V Festiwalu Kultury Studenckiej w Olsztynie.
W latach 1977-1978 był pianistą grupy Gramine, następnie pracował w zespole Victoria Singers, który w 1979 zmienił nazwę na VOX. W 1987 roku rozpoczął karierę solową. Jest laureatem Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Wygrał go w latach 1979, 1989, 1990 oraz 1994. W 2001 r. został nagrodzony Fryderykiem jako wokalista roku.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Żuławy / Maria Lubocka-Hoffmann - architekt, prof. UWM w Olsztynie |
Prof. Maria Lubocka-Hoffmann ukończyła Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie w 1970 roku uzyskała dyplom magistra w zakresie zabytkoznawstwa i konserwatorstwa. Pracowała w Pracowniach Konserwacji Zabytków w Olsztynie i Gdańsku. Od 1975 do 2002 roku była Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Elblągu. Od 2002 roku jest kuratorem do spraw konserwacji zamków w Malborku i Kwidzynie, od 2005 roku - profesorem Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
W 1988 roku na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych, w 2005 roku na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej - tytuł doktora habilitowanego.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Krzysztof Daukszewicz (ur. 1947) - satyryk, pieśniarz, poeta |
Krzysztof Daukszewicz urodził się w 1947 w Wichrowie nieopodal Dobrego Miasta. Studiował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie (obecnie UWM). Już w 1976 r., za swój autorski program Dookoła Wojtek, otrzymał drugą nagrodę na I Biesiadzie Humoru i Satyry w Lidzbarku Warmińskim. W 1977 r. z kabaretem Gwuść wygrał Złote Rogi Kozicy na ogólnopolskim przeglądzie kabaretowym w Zakopanem.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Krzysztof Klenczon (1942-1981) - legenda polskiego rocka |
Krzysztof Klenczon - wielki artysta, legenda polskiego rocka - urodził się 14 stycznia 1942 roku w Pułtusku. Pochodził z rodziny kolejarskiej, która po wojnie przeniosła się do Szczytna. Ojciec Krzysztofa - Czesław Klenczon - był partyzantem (działał w AK). Dzieciństwo Krzyśka nie było łatwe - władze komunistyczne szukały jego ojca, a on musiał kałamać, że tata nie żyje. W 1956 roku ogłoszono amnestię i Czesław Klenczon nie musiał się już ukrywać.
W 1962 roku na I Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie zdobył pierwszą nagrodę za piosenkę "Mały miś", którą wykonał w duecie ze swoim kolegą Karolem Warginem. Zauważył go zespół Niebiesko-Czarni i zaproponował mu współpracę. Tak rozpoczęła się sceniczna kariera Krzysztofa Klenczona - kompozytora, wokalisty, gitarzysty oraz lidera tak znanych zespołów muzycznych jak Czerwone Gitary, czy Trzy Korony.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Jacek Pałkiewicz (ur. 1942) - odkrywca, żeglarz, pisarz |
Reporter, podróżnik, żeglarz, karateka, pilot szybowcowy, twórca survivalu w Europie. Zanim został dziennikarzem zarabiał na życie jako oficer na statkach bandery panamskiej, pracował w kopalni złota w Ghanie na głębokości 1600 m, poszukiwał diamentów w Sierra Leone. W 1975 r. przepłynął samotnie Atlantyk na 5 metrowej łodzi ratunkowej: 44 dni bez radia i sekstantu. Założona przez niego w 1983 r. szkoła przetrwania stała się wzorem do naśladowania w wielu krajach. Kierował wieloma ambitnymi wyprawami pod wszystkimi szerokościami geograficznymi świata. 10 lat temu (w 1996 r.) prowadzona przez niego naukowa ekspedycja zlokalizowała źródło Amazonki. Najczęściej podróżował w stylu dziewiętnastowiecznych odkrywców: na wielbłądach, jakach, słoniach, bądź reniferowymi zaprzęgami, piechotą, chińskim sampanem czy indiańskimi pirogami. Wrażliwy na temat zagrożenia zdrowia naszej planety, niejednokrotnie podejmował krucjaty przeciwko agresji człowieka w integralność przyrody.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Ryszard Kapuściński (1932-2007) - podróżnik i pisarz |
Ryszard Kapuściński nie urodził się co prawda na Mazurach (urodził się w Pińsku na Polesiu (dziś: Białoruś), ale godnym podkreślenia jest fakt, iż dzieciństwo spędził bardzo blisko granic Zielonych Płuc Polski, a wiele z wątków w jego pierwszej książce rozgrywa się na Mazurach.
Ryszard Kapuściński, w swojej pierwszej książce "Busz po polsku" (1962r.) wraca do
swoich korzeni. Poszczególne opowiadania traktują o życiu, wartościach,
sprawach zasadniczych, a jednocześnie większość z nich toczy się w
scenerii bliskiej autorowi - w scenerii dziewiczego zakątka Polski jakim są Mazury.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Jan Paweł II (1920-2005) |
Jan Paweł II czuł szczególny sentyment do tego zielonego kawałka Polski. Wielokrotnie wspominał o tym przy różnych okazjach. Papież kochał Mazury i mazurską przyrodę. W starym kajaku o wdzięcznej nazwie "Kalosz" wielokrotnie pływał z młodzieżą po mazurskich rzekach i jeziorach.
W trakcie I Pielgrzymki do Ojczyzny w 1979 r. podczas jednego ze spotkań z młodzieżą w Gnieźnie Jan Paweł II powiedział, że swojej łodzi nie zostawił ani w Krakowie ani w Wadowicach, lecz w lasach, nad jeziorami. "Moi Drodzy! jak ktoś z Was ten kajak znajdzie, może nim jeździć do końca życia ...! O nartach tutaj nic nie mówię, bo to jest temat na Kraków i na Nowy Targ ..."
...
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Wiktor Zacheusz Nowowiejski (1915-1946) - żołnierz wyklęty |
Wiktor Zacheusz Nowowiejski (pseudonim "Jeż") urodził się 28 grudnia 1915 roku we wsi Zembrzus w gminie Janowo, nieopodal Nidzicy na Mazurach. Rodzice, Władysław i Marianna z Zembrzuskich, posiadali 50-hektarowe gospodarstwo rolne. Po ukończeniu szkoły gminnej w Janowie, uczył się w Seminarium Nauczycielskim w Mławie, które ukończył w 1936 roku, po czym rozpoczął służbę wojskową w Szkole Podchorążych w Zambrowie. Po jej zakończeniu pracował jako nauczyciel w szkole podstawowej. Brał udział w wojnie obronnej 1939 roku. Po udanej ucieczce z obozu jenieckiego powrócił w rodzinne strony. Wraz z innymi nauczycielami zorganizował siatkę tajnego nauczania.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Południowe Pomorze / Zygfryd Gardzielewski (1914-2001) - topograf, grafik |
Zygfryd Gardzielewski urodził się w 1914 roku w Toruniu. Był cenionym grafikiem, plastykiem i typografem, głównym założycielem i wieloletnim prezesem Oficyny Drukarskiej Książnicy Miejskiej w Toruniu. Opracował jedną z najbardziej znanych polskich czcionek - Antykwę Toruńską. W 1946 r. wraz z Alojzym Czarneckim, Henrykiem Sewerynem Zawadzkim oraz Janem Grzęskim założył Koło Miłośników Fotografii w Toruniu, które przemianowano później na Toruńskie Towarzystwo Fotograficzne.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Żuławy / O. Czesław Klimuszko (1905-1980) - zakonnik, zielarz, jasnowidz |
Ojciec Andrzej Czesław Klimuszko urodził 23 sierpnia 1905 roku w Nierośnie nieopodal Dąbrowy Białostockiej. Ukończył szkołę podstawową prowadzoną przez Ojców Salezjanów w Różanymstoku. Z braku wystarczających środków finansowych wyruszył do Lwowa, by tam kontynuować naukę. Tam też, mając 20 lat, wstąpił do zakonu Franciszkanów. Po maturze studiował filozofię we Lwowie i teologię w Krakowie, gdzie w 1934 roku z rąk biskupa Stanisława Responda przyjął święcenia kapłańskie.
Pierwszą pracę duszpasterską podjął w parafii Ojców Franciszkanów w Gnieźnie, gdzie przez 3 lata pełnił obowiązki wikarego. W 1937 roku został przeniesiony do Wilna, następnie na rok do Łagiewnik, a w 1939 roku - do Warszawy.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Seweryn Pieniężny j. (1890-1940) - wydawca Gazety Olsztyńskiej |
Seweryn Pieniężny (junior) urodził się 25 lutego 1890 roku w Olsztynie. Był synem Seweryna Pieniężnego (współwydawcy "Gazety Olsztyńskiej") i Joanny z Liszewskich, pracującej w redakcji "Gazety". Do historii przeszedł jako kontynuator dzieła ojca oraz wyjątkowo sprawny organizator. Z powodzeniem zajął się rozwijaniem wydawnictwa, które było solą w oku Niemców.
W 1918 roku Seweryn Pieniężny przejął obowiązki kierownika redakcji "Gazety Olsztyńskiej", a jednocześnie razem z wujem - Władysławem Pieniężnym - działał w polskim ruchu na Warmii przygotowującym się do walki plebiscytowej. "Gazeta Olsztyńska" stała się głównym organem propagandowym strony polskiej prezentując wierne relacje z przebiegu kampanii informacyjnej obu stron przed plebiscytem.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Jan Bułhak (1876-1950) - nestor polskiej fotografii |
Jan Brunon Bułhak urodził się 6 października 1876 w Ostaszynie pod Nowogródkiem. Jest uważany za nestora polskiej fotografii, a przez wielu za najwybitniejszego polskiego twórcę w tej dziedzinie.
W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się blisko tysiąc obrazów fotograficznych autorstwa Jana Bułhaka oraz cenne albumy komponowane przez artystę, który dzięki swej imponującej aktywności, wywarł największy wpływ na polską fotografię pierwszej połowy XX w.
Jan Brunon Bułhak wielokrotnie przebywał na Mazurach. Zatrzymywał się wtedy w Giżycku, u swego wileńskiego przyjaciela - prof. Bronisława Zapaśnika. Stąd wyruszał na fotograficzne wyprawy. Tu również zmarł 4 lutego 1950.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Wojciech Kętrzyński (1838-1918) - historyk, etnograf, polityk |
Wojciech Kętrzyński (pierwotnie Adalbert von Winkler) urodził się 11 lipca 1838 roku w Lecu, obecnie Giżycko. Ojciec Kętrzyńskiego pochodził ze szlacheckiej rodziny, której nazwisko powstało od miejscowości Kętrzyno w powiecie wejherowskim (gmina Linia). Dziadkowi Kętrzyńskiego dopisano przy nazwisku dodatek Winkler, natomiast ojciec Wojciecha Kętrzyńskiego - Józef - używał już tylko nazwiska Winkler. Matką Wojciecha Kętrzyńskiego była Eleonora z domu Raabe, która pochodziła z Nowej Wsi pod Iławą. Po śmierci ojca, który był żandarmem w Giżycku, Kętrzyński w latach 1849-1853 przebywał w Poczdamie, w szkole dla sierot po byłych wojskowych. W latach 1853-1855 ukończył pięcioletni kurs progimnazjum w Giżycku, a następnie Gimnazjum w Kętrzynie.
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / K. C. Mrongowiusz (1764-1855) - pastor, tłumacz, obrońca polskości |
Krzysztof Celestyn Mrongowiusz urodził się 19 lipca 1764 w Olsztynku (obecnie powiat olsztyński), zwanym wówczas Hohenstein. Był synem Bartłomieja, pastora i rektora szkoły w Olsztynku, potem w Marwałdzie i Julianny Estery z Weberów. Uczęszczał do szkoły w Zalewie, a od 1780 uczył się w królewieckiej Szkole Katedralnej na Knipawie. Następnie studiował teologię i filozofię na Uniwersytecie Królewieckim, gdzie immatrykulował się 21 marca 1782. W 1796 r. ożenił się z Wilhelminą Luizą Paarmann (zm. 1820). W maju 1798 został kaznodzieją gminy ewangelickiej przy kościele św. Anny w Gdańsku oraz lektorem języka polskiego w Gdańskim Gimnazjum Akademickim (do 1817 r.).
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Mazury / Gustaw Gizewiusz (1810-1848) - pastor, społecznik |
Gustaw Herman Marcin Gizewiusz urodził się 21 maja 1810 roku w Piszu na Mazurach. Pochodził ze starej polskiej, szlacheckiej rodziny Giżyckich. Formę nazwiska Gizewiusz rozpowszechnili już w XIX wieku liczni autorzy polskich publikacji o jego życiu i działalności. On sam podpisywał się zawsze: Gisevius. Obie formy stanowiły latynizację nazwiska Giżycki. Po ukończeniu gimnazjum w Ełku (1828), gdzie opanował m.in. język polski, studiował teologię ewangelicką na Uniwersytecie Albertyna w Królewcu (obecnie Kaliningrad).
- więcej informacji
|
|
|
Znani ludzie i Warmia / Mikołaj Kopernik (19.02.1473-24.05.1543) |
Polski astronom, matematyk, prawnik, ekonomista, strateg, lekarz, poeta, astrolog, tłumacz, kanclerz kapituły warmińskiej (od 1511), kanonik warmiński, scholastyk wrocławski, duchowny katolicki; urodzony w 1473 r. w Toruniu przy ul. św. Anny (obecnie: Kopernika). W latach 1491-1495 studiował w Krakowie, a następnie we Włoszech (Bolonia, Padwa, Ferrara). W 1503 doktoryzował się z prawa kanonicznego. Po powrocie do Polski mieszkał w Lidzbarku Warmińskim, Fromborku (gdzie zmarł), Olsztynie (w czasie wojny polsko-krzyżackiej przygotowywał obronę olsztyńskiego zamku przed atakiem Krzyżaków).
Opracował rewolucyjny na ówczesne czasy, heliocentryczny model Układu Słonecznego, według którego Słońce znajduje się w centrum, Ziemia jest planetą i podobnie jak pozostałe planety obiega Słońce po orbicie kolistej. Jego teoria została opublikowana w 1543 r. w księdze De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich).
Wielkim echem nie tylko w środowisku archeologicznym odbiło się odnalezienie w 2005 grobu Kopernika znajdującego się pod posadzką Archikatedry we Fromborku. Dokonano rekonstrukcji wyglądu M. Kopernika (pod kier. D. Zajdela dokonał tego Zespół Badań Antroposkopijnych Centralnego Biura Kryminalistycznego Komendy Głównej Policji).
- więcej informacji
|
|
|
| | |