Dokumenty

Obywatelskie Stowarzyszenie Uwłaszczeniowe w Elblągu powstało z myślą o pomocy ludziom chcącym nabyć na własność mieszaknie, które z mocy prawa jest własnością spółdzielni, a które w świetle obowiązującego prawa może stac się z powodzeniem własnością członka tejże spóldzielni - oczywiście po spełnieniu warunków, które określają przepisy prawa.

Zwracamy również uwagę na problem nieuregulowanych kwestii własnościowych na tzw. ziemiach odzyskanych.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie
na bezczynność Spółdzielni Mieszkaniowej "Zakrzewo"

                                                                               Olsztyn, 24 listopada 2004



Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 listopada sprawy ze skargi Witolda Łada na bezczynność Spółdzielni Mieszkaniowej "Zakrzewo" w Elblągu w przedmiocie udzielenia informacji publicznej

I. zobowiązuje Spółdzielnię Mieszkaniową "Zakrzewo" w Elblągu do załatwienia wniosku skarżącego z dnia 2 lipca 2004 roku w sprawie udzielenia informacji publicznej w terminie 14 dni od dnia zwrotu akt,

II. zasądza od Spółdzielni Mieszkaniowej "Zakrzewo" w Elblągu na rzecz skarżącego kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.


UZASADNIENIE

Witold Łada wystąpił do tut. Sądu ze skargą na bezczynność Spółdzielni Mieszkaniowej "Zakrzewo" w Elblągu w sprawie udzielenia informacji publicznej. Podał, iż pomimo wielokrotnie ponawianych próśb zarząd Spółdzielni uchyla się od odpowiedzi na postawione przez niego pytania, które spełniają wymogi określone w ustawie o dostępie do informacji publicznej i mają za zadanie kontrolę działań Spółdzielni, do czego skarżący czuje się zobowiązany zarówno jako członek spółdzielni, ale także jako osoba publiczna, a mianowicie Prezes Obywatelskiego Stowarzyszenia Uwłaszczeniowego - Oddział w Elblągu i radny Sejmiku Warmińsko - Mazurskiego. Powołał się na wyrok naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 czerwca 2002r., w którym stwierdzono iż ustawa o dostępie do informacji publicznej ma zastosowanie również do spółdzielni mieszkaniowych, jako wykonujących zadania publiczne i dysponujących majątkiem publicznym. Do skargi dołączył pismo skierowane do Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej "Zakrzewo" w Elblągu, w którym zawarł pytania o udzielenie informacji odnośnie wysokości średniego wynagrodzenia pracownika spółdzielni, członków zarządu, diet pobieranych przez członków rady nadzorczej oraz nazwisk pracowników spółdzielni będących jednocześnie przedstawicielami na Zgromadzenie Przedstawicieli Członków Spółdzielni.


W odpowiedzi na skargę zarząd Spółdzielni wniósł o jej odrzucenie. Podano, iż w piśmie z dnia 15 czerwca 2004r. poinformowano skarżącego, iż żądanie udzielenia informacji, o których mowa w piśmie z dnia 2 lipca 2004r nie może być spełnione w sposób wyczerpujący w uwagi na konieczność przestrzegania przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1987r. o ochronie danych osobowych. Jednocześni wskazano, iż skarżącemu przysługują uprawnienia do zaznajamiania się z informacjami dotyczącymi działalności spółdzielni wynikające z faktu bycia członkiem, a określone w ustawie Prawo spółdzielcze, w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych oraz w statucie Spółdzielni. Poniesiono, iż w odniesieniu do spółdzielni nie mają zastosowania przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej, gdyż jest ona prywatną osobą prawną, zobowiązaną do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych swoich członków i gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi jej własność. Sprawy dotyczące uprawnień i obowiązków Spółdzielni wobec jej członków rozpatrywane są w postępowaniu wewnątrz spółdzielczym, a następnie sądowym, a nie administracyjnym. Informacje dotyczące wewnętrznej działalności Spółdzielni są dostępne jedynie dla członków Spółdzielni lub osób uprawnionych do nich z mocy przepisów szczególnych, nie są to zaś informacje publiczne. W związku z tym wskazano na brak kompetencji sądu administracyjnego do rozpatrzenia przedmiotowej skargi. Powołana się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 27 kwietnia 2004r., w którym odrzucono skargę w podobnej sprawie.


Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Podnieść należy, iż w myśl art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. nr 153 poz. 1269) sądy administracyjne sprawują kontrolę wykonywania administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Kontrola ta obejmuje także orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów (art. 3 § 2 pkt.8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153 poz.1270 ze zm.).


Skarga wniesiona w niniejszej sprawie zasługuje na uwzględnienie.


Ustawa z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112 poz.1198) określa zasady udzielania informacji publicznej. W myśl jej przepisów każdemu przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej, a jego realizacja uzależniona jest wyłącznie od spełnienia trzech przesłanek, a mianowicie: przedmiotem żądania musi być informacja o charakterze publicznym w rozumieniu art. 1 ust.1 w związku z art.3 ust.1 ustawy, adresatem żądania o udzielenie informacji publicznej musi być podmiot obowiązany do jej udzielenia, określony w art.4 ust. 1 lub ust.2 ustawy, a ponadto żądana informacja musi znajdować się w posiadaniu podmiotu do którego zwrócono się o udzielenie informacji (art.4 ust.3 ustawy). W niniejszej sprawie powyższe przesłanki zostały spełnione.



Przede wszystkim należy wyjaśnić, iż wbrew stanowisku Spółdzielni będącej stroną w niniejszym postępowaniu spółdzielni mieszkaniowe są zaliczane do podmiotów, o których mowa w art.4 ust.1 pkt.5 ustawy o dostępie do informacji publicznej, czyli podmiotów reprezentujących inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym. Takie stanowisko zostało wyrażone w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2002r. (Sygn. aktII SAB 113/02 Lex nr 78061) oraz z dnia 14 listopada 2003r. (Sygn. Akt. II SAB 119/03, niepublik). Wskazywano w nich, iż spółdzielnie mieszkaniowe reprezentują nie tylko swoich członków i nie stanowią typowych spółdzielni nastawionych na działalność gospodarczą w celu osiągnięcia zysku, ale mają na celu zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa. Mieści się to w kategorii szeroko pojętych zadań publicznych, gdyż zgodnie z art.75 Konstytucji RP władze publiczne prowadzą politykę zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności przeciwdziałają bezdomności, wspierają rozwój budownictwa socjalnego oraz popierają działania obywateli zmierzające do uzyskania własnego mieszkania. Z tego też względu spółdzielnie mieszkaniowe korzystają w szerokim stopniu z pomocy państwa i jednostek samorządu terytorialnego m..in. w postaci uzyskiwania terenów pod budownictwo. Ponadto państwo udziela też pomocy w spłacie kredytów mieszkaniowych, popiera niektóre formy budownictwa mieszkaniowego poprzez różnorodne formy kredytowania oraz ulgo podatkowe, a także na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 października 1995r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego -poprzez utworzony Krajowy Fundusz Mieszkaniowy, którego środki mogą być przeznaczone na pośrednie formy pomocy spółdzielniom mieszkaniowym na przedsięwzięcia inwestycyjno - budowlane w zakresie budowy budynków mieszkalnych na wynajem. Pogląd przyjmujący szerokie pojęcie podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji publicznej podzielił także Naczelny Sąd Administracyjny funkcjonujący już na nowych zasadach w wyroku z dnia 21 lipca 2004r. (Sygn. Akt. OSK 611/04) oddalając skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której kwestionowano przede wszystkim zaliczenie spółdzielni mieszkaniowych do kategorii podmiotów objętych obowiązkiem informacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.


Ponadto żądana informacja ma charakter informacji publicznej. Skoro bowiem - jak wynika z powyższych wywodów - Spółdzielnia jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, to niewątpliwie informacja dotycząca wynagrodzeń członków jej organów, a także średniego wynagrodzenia pracowników, jako dotycząca spraw majątkowych Spółdzielni mieści się w kategorii informacji, o której mowa art.6 ust.1 pkt 2 lit. f, a także art.6 ust.1 pkt 5 lit. d powołanej ustawy. Z kolei informacja dotycząca przedstawicieli na Zgromadzenie Przedstawicieli Członków Spółdzielni należy do informacji, o których mowa w art.6 ust.1 pkt 2 lit. d ustawy. Zgodnie bowiem z ustawą z dnia 16 września 1982r. Prawo spółdzielcze (Dz.U. Dz 1995r. Nr 54 poz. 288 ze zm.) oraz statutem Spółdzielni Mieszkaniowej "Zakrzewo" w Elblągu Zebranie Przedstawicieli Członków jest organem Spółdzielni. Niewątpliwie także informacje, których udostępnienia domaga się skarżący znajdują się w posiadaniu wyżej wspomnianej Spółdzielni.


W tym stanie rzeczy nie można zgodzić się ze stanowiskiem strony przeciwnej, iż uprawnienia i obowiązki Spółdzielni wobec jej członków rozpatrywane są w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym, a następnie sądowym, a nie administracyjnym. Należy bowiem rozróżnić sprawy dotyczące członkostwa w spółdzielni od uprawnień wynikających z ustawy do dostępie o informacji publicznej. Z ustawy tej wynika bowiem, iż prawo do informacji publicznej przysługuje każdemu. Zatem fakt, iż skarżący jest członkiem Spółdzielni nie wyklucza możliwości wystąpienia o udzielenie informacji publicznej w trybie powołanej ustawy. To z kolei obliguje Spółdzielnię do zastosowania procedury określonej w powołanej ustawie.


Z akt sprawy wynika, iż pismem z dnia 2 lipca 2004r. skarżący wystąpił do Spółdzielni o udzielenie wyżej wskazanych informacji, na co nie otrzymał żadnej odpowiedzi. W odpowiedzi na skargę Spółdzielnia wyjaśniła, iż we wcześniejszym piśmie skarżący został poinformowany, iż żądanie udzielenia informacji nie może być spełnione w sposób wyczerpujący ze względu na konieczność przestrzegania przepisów ustawy o ochronie danych osobowych. Zważyć jednak należy, iż ustawa o dostępie do informacji publicznej określa ustawy dotyczące zarówno udzielania informacji publicznej (art. 13 - 15 ustawy), jak i odmowy jej udzielenia (art. 16 - 17 ustawy). Wprawdzie art.5 ustawy zawiera katalog ograniczeń prawa do informacji publicznej, jednakże nie zwalnia to podmiotu, do którego wystąpiono z żądaniem udzielenia informacji publicznej z obowiązku zastosowania trybu określonego w ustawie. Skoro zaś Spółdzielnia trybu tego nie zachowała Sąd uwzględnił skargę nakazując rozpatrzenie wniosków skarżącego z dnia 2 lipca 2004r. na zasadach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej tj. załatwienie sprawy bądź poprzez udzielenie stosownej informacji, bądź poprzez wydanie decyzji o odmowie jej udzielenia wraz z pouczeniem o przysługujących środkach zaskarżenia.


Mając na uwadze powyższe na podstawie art.149 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. Nr 153 poz. 1270/ orzekł jak w sentencji wyroku, zasądzając koszty postępowania sądowego zgodnie z art. 200 Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.