Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Oborach
fot. © www.obory.com.pl
Obory leżą na terenie Zielonych Płuc Polski, na ziemi dobrzyńskiej, w powiecie Golub-Dobrzyń (gmina Zbójno) w województwie kujawsko-pomorskim. Od początku dzieliły ten sam los, co cała ziemia dobrzyńska, która oddana w 1226 r. przez Konrada Mazowieckiego Krzyżakom przez ponad 200 lat była miejscem ich ciągłych napaści. Dopiero na mocy pokoju toruńskiego (1466 r.) Obory wróciły do Polski, jednak z drugim rozbiorem Polski (1793 r.) przypadły Prusom i pozostawały w ich władaniu aż do 1918 r. (z wyjątkiem krótkiego epizodu Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego).
Od 1599 r. Obory należały do dóbr Łukasza i Anny (z Galewskich) Rudzowskich. Ponad czterysta lat temu, w 1605 r. bezdzietne małżeństwo Rudzowskich dla własnej i swych poddanych wygody i duchownego pożytku, jak zapisano w akcie erekcyjnym, kierując się szczególną miłością ku Bogu postanowiło wznieść w Oborach kościół, a posługę duchową oddać pod opiekę ojców karmelitów. Fundatorzy wybrali karmelitów z konwentu bydgoskiego. Za wieczystą opiekę nad kościołem obiecali ojcom wybudować świątynię i klasztor oraz przekazać połowę dóbr Obory.
Na miejsce budowy kościoła wyznaczono szczyt góry Grodzisko (dzisiaj: Kalwaria). Było to najwyższe wzniesienie w okolicy, więc doskonale nadawało się na założenie Karmelu. W 1608 r. fundację Rudzowskich potwierdził papież Paweł V.
Najpierw w Oborach stanęły kolejno dwa kościoły drewniane. Pierwszy (wraz z zabudowaniami klasztornymi) spłonął w 1612 r., wkrótce po śmierci dziedzica. Wówczas Anna Rudzowska, chcąc podtrzymać fundację, zawarła z karmelitami w 1617 r. nową umowę, na mocy której oddała ojcom dodatkowo połowę dóbr Obory zapisanych jej przez męża. Równocześnie zobowiązała zakon do odbudowania zespołu klasztornego w ciągu dziesięciu lat oraz do nie sprzedawania dóbr oborskich. Tak u stóp Grodziska powstał w Oborach drugi kościół drewniany. Ojcowie wznieśli go w latach 1617-1618, jednak kościół ten szybko okazał się zbyt mały w stosunku do rosnących potrzeb gromadzących się tu wiernych.
Już po śmierci Anny Rudzowskiej karmelici przystąpili więc do rozbudowy i wymiany drewnianych konstrukcji na murowane, a kolejne etapy prac remontowych ciągnęły się od 1627 r. aż do końca XVIII w.
Po dobudowaniu w 1642 r. nowej, murowanej nawy w 1649 r. biskup Ludwik Tolobowski, sufragan płocki dokonał konsekracji kościoła pw. Nawiedzenia Najśw. Maryi Panny.
W 1694 r. ukończono zostało nowe, dwuprzęsłowe prezbiterium z cegły, a w 1747 r. przy północnej jego ścianie dobudowano kwadratową zakrystię. Budowę świątyni ukoronowała wzniesiona w latach 1748-1749 czworoboczna wieża wysokości 45 m, która na trwałe wpisała się w pejzaż okolicy.
Kościół i klasztor oborski posiada wyposażenie głównie barokowo-rokokowe z XVII i XVIII wieku.
Świątynia była odnawiana w roku 1765, 1825 i 1869 oraz w latach 80. minionego wieku. W latach 1979-1980 ściany wewnętrzne polichromią pokrył Józefa Warzyński.
Kalwaria w Oborach,
fot. © www.obory.com.pl
Gdy w 1605 r. z inicjatywy małżonków Łukasza i Anny Rudzowskich w Oborach powstawała nowa fundacja (kościół i klasztor), zaproszeni do jej objęcia karmelici z konwentu bydgoskiego przywieźli ze sobą wsławioną już cudami figurę Matki Boskiej Bolesnej.
Po dwunastu latach, kiedy fundacja się ustaliła i uzyskała samodzielność, bydgoscy karmelici, wracając do macierzystego klasztoru, zabrali ze sobą także figurę, jednak łaskami słynąca Pieta wybrała sobie miejsce w kościele oborskim i wbrew woli bydgoskich zakonników kilkakrotnie w cudowny sposób wracała do Obór.
Oborska Pieta, rzeźba prosta i pokorna, jest dziełem pomorskiego artysty (prawdopodobnie karmelity) z końca wieku XIV. Jest niewielka (64,5 cm wysokości i 42 cm szerokości), wyrzeźbiona z drzewa lipowego, silnie wydrążona, pokryta polichromią. Przedstawia Bolesną Matkę pochyloną nad zdjętym z Krzyża i złożonym na Jej kolanach ciałem Syna.
Już w Bydgoszczy Pieta uznawana była za cudowną figurę. Gdy trafiła do Obór, w księdze cudów przechowywanej w oborskim klasztorze odnotowywano liczne zapisy cudownych uzdrowień (np. z 1627 r. o uzdrowieniu z kalectwa chorążego Łosia czy dziecka niewidomego od urodzenia).
w październiku 1974 r., w uznaniu ponad pięciowiecznego kultu oborskiej Piety, Święta Kongregacja ds. Kultu Bożego w Rzymie zezwoliła na koronowanie koronami papieskimi wizerunku Matki Bożej Bolesnej w Oborach. Była to zasługa polskiego Episkopatu wraz z Prymasem Tysiąclecia oraz wielu karmelitów (zwł. dwóch braci Wojnarowskich o. Michała z klasztoru w Krakowie na Piasku, bibliotekarza i archiwisty, autora spisanej dokumentacji nt. kultu Piety oraz o. Mateusza przeora i proboszcza w klasztorze oborskim).
W niedzielę 18 lipca 1976 r. koronacji dokonał Prymas Tysiąclecia, Stefan Kardynał Wyszyński w asyście biskupów płockich (bpa diecezjalnego Bogdana Sikorskiego i bpa pomocniczego Jana Wosińskiego). Tym bardziej od tej daty, jak mówił wówczas biskup diecezjalny płocki Bogdan Sikorski: Mało dotąd znane Obory stały się wielkim sanktuarium, a do stóp ukochanej Matki Bolesnej spieszą nie tylko mieszkańcy Ziemi Dobrzyńskiej i Mazowsza Płockiego, ale także z Warmii, Kujaw, Ziemi Chełmińskiej i Michałowskiej, Pomorza, kurpie z Puszczy Białej i Zielonej.
3 maja 1982 r. papież Jan Paweł II udzielił błogosławieństwa papieskiego Pielgrzymom do Matki Boskiej w Oborach.
Informacje pochodzą z oficjalnej strony Sanktuarium: www.obory.com.pl
|